Longemfyseem

Wat is longemfyseem?

Emfyseem is in de geneeskunde een toestand waarin de longen sterker uitgerekt zijn dan normaal terwijl de interne microstructuur ervan, in de vorm van de  longblaasjes en de fijne tussenschotjes daartussen, deels verloren is gegaan zonder dat er duidelijke longfibrose is opgetreden.

Hierdoor is:

• het totale gaswisselingsoppervlak verminderd;
• het capillaire vaatbed verkleind, (waardoor de rechterkamer van het hart op den duur in moeilijkheden kan komen);
• de luchtinhoud van de longen verhoogd;
• de elasticiteit van de long verminderd; en de
• maximale uitademingssnelheid verlaagd.

Dit heeft gevolgen voor de patiënt, die sneller kortademig wordt en een grote, tonvormige borstkas ontwikkelt die permanent in de inademingsstand staat. In het eindstadium van de ziekte is de patiënt permanent benauwd, zelfs in rust.

Oorzaken van longemfyseem

Roken is zonder enige twijfel de belangrijkste oorzaak van emfyseem, maar ook een langdurig roken van crack en slecht behandelde astma kan uiteindelijk tot deze toestand leiden, evenals een aantal andere afwijkingen zoals genetische defecten in een aantal enzymen, zoals alfa 1-antitrypsine. Ook bepaalde beroepen kunnen een beïnvloedende factor zijn, zoals glasblazer, trompetspelers en kappers (haarproducten).

‘Zuiver’ emfyseem is zeldzaam; er komt vaak nog een chronische bronchitis en/of astma bij. Deze combinaties worden wel onder het spectrum van COPD (chronic obstructive pulmonary disease) ondergebracht, en in het verleden in Nederland ook wel CARA genoemd (chronische aspecifieke respiratoire aandoeningen). De term CARA wordt niet meer officieel gebruikt.

Emfyseem is onomkeerbaar en neigt tot verergering, zeker als de patiënt niet stopt met roken. Genezing is niet mogelijk. Behandeling (met luchtwegverwijders, antibiotica bij infectie, onderdrukking van de ontstekingsreacties van de luchtwegen, en uiteindelijk met permanente zuurstoftoediening) is maar beperkt effectief. Emfyseem is een van de belangrijke, meestal vermijdbare, oorzaken van invaliditeit, met name bij mensen boven de 45 jaar.