Luizen

Wat zijn luizen?

Luizen is een informele naam die in het Nederlands aan een aantal diergroepen wordt gegeven die verder weinig met elkaar te maken hebben. Het gaat voornamelijk om verschillende, niet-verwante insecten maar ook andere dieren worden wel met ‘luis’ aangeduid, zoals de karperluis, die tot de kreeftachtigen behoort. Kleerluizen kunnen vlektyphus overbrengen. Wat betreft de grootte van een luis kunnen we zeggen dat dit varieert van 0,5-10mm. Wanneer we hierbij een vergelijking maken met de grootte van bijvoorbeeld stofdeeltjes kunnen we concluderen dat de kleinste luis ongeveer net zo groot is als het grootste stofje.

Hoofdluis

De hoofdluis (Pediculus humanus capitis) is een zeer klein insect dat behoort tot de dierluizen of Phthiraptera. Het is een van de bekendste soorten insecten die parasitair leeft van bloed van de mens, en tevens een van de wijdst verspreide soorten. De hoofdluis wordt gezien als een plaaginsect.

De luis houdt zich op in het hoofdhaar dichtbij de huid en leeft van het bloed dat wordt opgezogen door de zuigende steeksnuit. De hoofdluis is niet gevaarlijk en kan geen ziektes overbrengen. Een besmetting met de hoofdluis wordt pediculose genoemd en is geenszins het gevolg van een onhygiënische levenswijze zoals vaak wordt gedacht. De luis kan zich sneller verspreiden bij groepen mensen die er een onhygiënische levenswijze op na houden, maar heeft echter een voorkeur voor schoon en gewassen haar. Eeuwen geleden was de hoofdluis onder de gewone bevolking een normale verschijning maar in de meeste westerse landen is de luis tegenwoordig relatief zeldzaam.

De luis veroorzaakt een irritante jeuk aan de hoofdhuid als gevolg van een allergische reactie van de huid op het speeksel van de luis. Hoofdluis is zeer besmettelijk en kan gemakkelijk overgaan van mens op mens, echter vooral door direct haar-haarcontact.

De hoofdluis is net als andere op de mens parasiterende dieren een cultuurvolger die wereldwijd voorkomt. De hoofdluis wordt gemakkelijk verward met de kleerluis, deze laatste soort kan gevaarlijke ziektes overbrengen.