Pervasieve ontwikkelingsstoornis, is een groepsnaam voor symptomen die niet onder andere stoornissen te plaatsen zijn. PDD-NOS maakt deel uit van het autismespectrum. Juist omdat PDD-NOS een restgroep is kunnen verschillende kenmerken op de voorgrond staan, bijvoorbeeld die van autisme of ADHD. De Nederlandstalige afkorting is POS-NAO, maar vaak wordt de Engelse afkorting PDD-NOS gebruikt. Het is een diagnose volgens de indeling van het handboek DSM IV.
Onder PDD-NOS vallen stoornissen die niet voldoen aan de criteria van de andere aandoeningen in de groep pervasieve ontwikkelingsstoornissen. Vooralsnog is ook de meervoudige complexe ontwikkelingsstoornis (MCDD) hierbij ondergebracht. Omdat PDD-NOS een restgroep is en de symptomen in vorm en intensiteit uiteenlopen, zijn er geen ‘harde’ criteria. Wel bestaan er enige richtlijnen: Er is een duidelijke achterstand of beperking in de sociale interactie; daarbij bestaan er tekortkomingen in de (non-)verbale communicatievaardigheden of is er sprake van stereotiep gedrag en interesse. In de differentiaaldiagnose moet worden uitgesloten dat er sprake is van een andere pervasieve ontwikkelingsstoornis. Ook moet, met name bij volwassenen, worden uitgesloten dat de symptomen het gevolg zijn van schizofrenie, schizotypische persoonlijkheidsstoornis of ontwijkende persoonlijkheidsstoornis.
PDD-NOS is niet altijd even ernstig. De kenmerken die aanleiding zijn voor de diagnose PDD-NOS zijn bij iedereen in verschillende mate aanwezig. Dit kan gaan over achterstanden op emotioneel, sociaal en motorisch gebied.
Zo ervaren erg veel mensen met PDD-NOS tekorten met betrekking tot sociale vaardigheden. Emoties herkennen op andermans gezicht is een belangrijke ontwikkelingstaak. Het is mede gebaseerd op het kunnen spiegelen van houdingen, lichaamstaal en gebaren. Daarvoor is een vloeiende motoriek nodig en een goed evenwichtssysteem – als dat ontbreekt, "spreek iemand een andere lichaamstaal" en snapt de lichaamstaal van de ander niet. De "spreker" van de andere lichaamstaal wordt op zijn/ haar beurt ook veel minder verstaan. Dat laat sporen na. Daardoor kunnen gemakkelijk problemen ontstaan in de omgang met andere mensen. Het resultaat daarvan is dat er soms onbegrip en afstand ontstaat tussen iemand met de ontwikkelingsstoornis en anderen. Jongeren hebben nogal eens weinig contact met leeftijdsgenoten en gaan soms meer om met volwassenen. Mensen met PDD-NOS krijgen informatie anders binnen en hebben vaak de tijd nodig om de informatie te kunnen plaatsen.
